Data publikacji: 20 września 2021
IX Europejski Tydzień Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi. „POZOSTAŃ CZUJNY!”
W dniach 20-24 września br. przypada IX Europejski Tydzień Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi pod hasłem: „POZOSTAŃ CZUJNY! Nie ignoruj objawów w czasie pandemii COVID-19”. Szpital Uniwersytecki w Zielonej Górze od kilku lat przyjmuje pacjentów na badania w ramach „Ogólnopolskiego programu profilaktyki nowotworów głowy i szyi”. Do programu kwalifikują się pacjenci w wieku 40-65 lat, u których przez kilka tygodni występują niepokojące objawy. Rejestracja 68 32 96 621.
Nasz szpital jako jedna z 10 placówek w Polsce, i jedyna w Lubuskiem, realizuje od 2017 r. projekt w ramach „Ogólnopolskiego programu polityki zdrowotnej w zakresie profilaktyki pierwotnej i wczesnego wykrywania nowotworów głowy i szyi w woj. lubuskim” .
Wykonano już 1850 badań
W ramach projektu wykonano 1850 specjalistycznych badań laryngologicznych pacjentom z grupy ryzyka. Tym, u których wykryto nieprawidłowości, wykonano diagnostykę pogłębioną. W ramach programu takich badań szpital chce wykonać łącznie 2500. Podpisano również ponad 60 umów o współpracy z placówkami POZ w woj. lubuskim, wielkopolskim oraz dolnośląskim, gdzie przeszkolono lekarzy i pielęgniarki w zakresie wdrażania programu profilaktyki nowotworów głowy i szyi.
Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Budżetu Państwa do 30 czerwca 2021. Kwota dofinansowania to 1 087 615,20 zł
Kto najczęściej choruje?
Na rozwój raka głowy i szyi wpływa przede wszystkim: palenie papierosów, alkohol oraz wirus brodawczaka ludzkiego HPV (np. przenoszony podczas seksu oralnego). Ryzyko zachorowania zwiększa się u obu płci wraz z wiekiem. Co więcej, w Polsce podobnie jak w innych krajach Europy, obserwuje się wzrost liczby nowych zachorowań na nowotwory głowy i szyi u ludzi poniżej 40 r.ż., którzy nigdy nie palili ani nie nadużywali alkoholu. Badania naukowe wskazują, że czynnikiem potencjalnego ryzyka w tej grupie jest infekcja wirusem HPV .
Dla kogo program?
Dla pacjentów w wieku 40-65 lat, którzy mają co najmniej jeden z poniżej wymienionych objawów przez minimum 3 tygodnie i nie są to objawy związane z infekcją górnych dróg oddechowych:
- pieczenie języka, niegojące się owrzodzenie oraz/lub czerwone lub białe naloty w jamie ustnej
- ból gardła
- przewlekła chrypka
- guz na szyi
- niedrożność nosa lub krwawy wyciek z nosa
- ból w trakcie oraz/lub problemy z przełykaniem
Jak się zarejestrować?
Rejestracja na badania odbywa się telefonicznie pod numerem telefonu (68) 32 96 621 od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00-15:00. Badania odbywają się w poradni laryngologicznej Szpitala Uniwersyteckiego im. Karola Marcinkowskiego w Zielonej Górze Sp. z o.o.
Dlaczego badania są tak ważne?
Leczenie chorych z nowotworami głowy i szyi jest bardzo trudne, dlatego że pacjenci wciąż zgłaszają się do lekarza zbyt późno, gdy choroba jest w zaawansowanym stadium. U chorych na nowotwory głowy i szyi przeprowadza się operacje oraz stosuje radiochemioterapię, które mają bardzo ciężkie działania niepożądane i często okaleczają pacjenta. Zdarza się, że pacjenci w zależności od umiejscowienia guza, przestają mówić, ulegają oszpeceniu i mają problem z podstawowymi funkcjami życiowymi, takimi jak przełykanie. Urywają wtedy kontakty towarzyskie i zamykają się w domu, dlatego tak ważne jest edukowanie społeczeństwa i uwrażliwianie na obecność pacjentów, dotkniętych tą chorobą. Niestety aż 60 procent pacjentów z nowotworami głowy i szyi wciąż zgłasza się do lekarza zbyt późno, w III i IV stopniu zaawansowania choroby nowotworowej. Większość z nich umiera w pierwszych pięciu latach od rozpoznania. Jedyną nadzieją dla nich jest szybka diagnoza i mało inwazyjne leczenie – wówczas 95% pacjentów ma szansę na powrót do pracy z dobrą jakością życia.
Trochę statystyki
W 2016 r. w województwie lubuskim odnotowano 126 zachorowań (28 kobiet i 98 mężczyzn) i aż 116 zgonów (22 kobiety i 94 mężczyzn).
Tylko w naszym szpitalu w 2019 r. leczono z powodu nowotworów głowy i szyi 462 pacjentów, w 2020 – 408. W tym czasie radioterapii poddano 76 chorych w 2019 i 40 w 2020. Aż 60 % pacjentów w momencie diagnozy jest w zaawansowanym stopniu choroby.
Możliwości leczenia
We wczesnych stadiach choroby często wystarczy jedna metoda leczenia i to w ograniczonym zakresie (bez widocznego okaleczenia chorego)
Rozwój wszystkich dziedzin medycyny również pozwala na tzw. oszczędzające a jednocześnie radykalne metody leczenia raka głowy i szyi
Właśnie ze względu na oszczędzający charakter terapii w niektórych sytuacjach radioterapia jest preferowana, gdyż np. daje możliwość zachowania krtani – aparatu mowy
W niektórych lokalizacjach, jak np. przy nowotworach nosogardła metodą z wyboru jest radioterapia często podparta chemioterapią
Często wybór sposobu leczenia pozostawiamy pacjentowi – czy woli leczenie operacyjne czy poprzez napromienianie.
W Szpitalu Uniwersyteckim w Zielonej Górze mamy możliwość skojarzenia wszystkich dostępnych metod leczenia, gdyż:
- leczymy operacyjnie
- leczymy radioterapią przy zastosowaniu najnowocześniejszych technik napromienianie – IMRT, IGRT, VIMAT
- stosujemy brachyterapię
- mamy możliwość zastosowania leczenia systemowego (chemioterapia, immunoterapia).